Saadet Partisinden başörtüsü teklifi ’ne ‘Evet’ diyecek

AKP, MHP ve BBP’nin imzasıyla 9 Aralık’ta Meclis Başkanlığı’na sunulan anayasa değişikliği teklifinde LGBTİ+ karşıtı madde de yer alıyor. Teklifin gerekçesinde “Evlilik birliği medeniyet anlayışımıza göre ancak bir kadın ve bir erkeğin evliliğiyle kurulur” ifadelerine yer veriliyor.

Teklifte, Anayasa’nın 41’inci maddesinin gerekçesinde “Aile ve evlilik kurumunun her türlü tehlike, tehdit ve saldırılarla sapkın akımların dayatmalarına karşı korunması amaçlanmaktadır” diye yazıyor.

Öte yandan başörtüsüne ilişkin maddedeyse “Devlet ancak dini inancı sebebiyle kadının başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir suretle engellememek kaydıyla, gerekli tedbirleri alabilir” deniyor.

Saadet Partisi’nin tek milletvekili olan Karaduman, Twitter’daki paylaşımıyla söz konusu teklife evet diyeceğini duyurdu: “Hayra motor, şerre fren olacağız.”

Anayasa değişikliği süreci nasıl işliyor?

Mevcut sistemde 400 milletvekilinin ‘evet’ oyuyla anayasa değişikliği teklifleri referanduma götürülmeden yürürlüğe girebiliyor. Ayrıca 360 veya 399 ‘evet’ oyu durumundaysa teklif referanduma sunuluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 400 ve daha fazla oyla kabul edilen değişiklikleri referanduma götürme yetkisi de bulunuyor.

Meclis’te bugün itibariyle 580 milletvekili var: AKP’nin 286, CHP’nin 134, HDP’nin 56, MHP’nin 48, İYİ Parti’nin 37, TİP’in dört, Demokrat Parti ve Memleket Partisi’nin iki, BBP, DEVA, DBP, Saadet Partisi, Yenilik Partisi ve Zafer Partisi’ninse bir. Bunun yanında beş de bağımsız vekil bulunuyor. Meclis Başkanı Mustafa Şentop oy kullanamayacağı için oy kullanacak vekil sayısı 579 oluyor.

AKP ve MHP’nin Şentop hariç toplam vekil sayısı 333 olurken ayrıca BBP lideri Mustafa Destici’nin de oyuyla 334 oluyor. Bu durumda ‘cumhur ittifakı’ muhalefetin desteği olmadan referandum için yeterli sayıya ulaşamıyor.

Kimler desteğini açıkladı?

İYİ Parti Sözcüsü Prof. Dr. Kürşad Zorlu, 12 Aralık’ta partisinin ‘başörtüsüne anayasal güvence’ teklifine “Evet” diyeceğini fakat ‘riskli görülen’ ifadelerin değiştirilmesi gerektiğini düşündüklerini söylemişti. Zorlu, sürecin devam ettiğini partinin genel başkanı Meral Akşener’in milletvekilleri ve kurucular kuruluyla görüşeceğini de ekleyip “Anayasa değişiklik metni üzerindeki eğilimimizi etap etap sizlerle paylaşacağız” demişti.

Eğer 37 vekili bulunan İYİ Parti’nin destek kararı kesinleşirse AKP ve MHP 371 vekille anayasa değişikliğini referanduma götürmek için yeter sayıya ulaşıyor.

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, iktidarın başörtüsüne ilişkin anayasa teklifine ‘Hayır’ çıkmayacağını belirterek, “Kabul olursa ‘Bu şeref Kılıçdaroğlu’nun’ deriz” demişti. Gelecek Partisi’nin Meclis’te vekili yok.

Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Genel Başkanı Ali Babacan, “Mesele temel haksa referanduma gidilmemeli” diyerek teklifin oylatılmasını onaylamadıklarını bildirmişti. Bunun yanında DEVA, teklifin 400 oyla direkt Meclis’ten geçmesini destekliyor. DEVA bir vekille temsil ediliyor.

CHP henüz destekleyip desteklemeyeceklerini açıklamasa da partinin genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Bizim yasal önerimize ters düşmüyorsa altına imza atarız” 8 Aralık’ta katıldığı Karar TV yayınında. CHP, bu konuda hukuk profesörlerine danışarak karar alacak.

Süreç hakkında

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 3 Ekim’de başörtüsünü gündeme getirerek, “Kadınların giyim kuşamını siyasetin tekelinden çıkartıyoruz. Bu hakkı yasal güvenceye alacağız. Bunu bir tartışma konusu olmaktan tümüyle çıkartacağız” demişti.

Kılıçdaroğlu’nun bu çıkışından bir gün sonra CHP’li vekiller üç maddelik bir kanun teklifi vermişti.

Erdoğan’sa ertesi gün topa girmiş, ‘başörtüsüne yasal güvence’ açıklamasını eleştirdiği Kılıçdaroğlu’na karşı el artırmış, düzenlemeyi anayasa düzeyine taşımaya çağırmıştı. Erdoğan, CHP liderinin bahsettiği tarzda bir sorunun bulunmadığını savunarak, muhalefete “Gelin çözümü anayasa düzeyinde sağlayalım“ diye seslenmişti. 

Bunun üzerine Kılıçdaroğlu’ndan ”Eğer arkasında yine kurnaz bir ajanda çıkmazsa her türlü desteği vermeye hazırız” yanıtı gelmişti. Erdoğan, sonrasında düzenlemeye aile tanımını ve LGBTİ+’yı da ekleyeceklerini söylemişti.

LGBTİ+’ları hedef alacak maddeleri de bu düzenlemeye dahil edeceğini belirten Erdoğan’a Kılıçdaroğlu’ndan ‘çakma Orban’ yanıtı gelmiş ve muhalefet kanadında referandum kapısı kapanmıştı.

Partisinin 5 Ekim’deki grup toplantısında konuşan Erdoğan, “Türkiye’nin tüm kurumlarında bu işi en geniş anlamda yer alacak şekilde, benim şu an anayasa komisyonu üyelerim çalışıyor. Teklifimizi biz Meclis’e getireceğiz” demiş, çalışmaların başladığını duyurmuştu.

Partisinin seçim bildirgesini 28 Ekim’de açıklayan Erdoğan buradaki konuşmasında da bu teklifin bir hafta sonra Meclis’e geleceğini ileri sürmüştü.

24 Ekim’de Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Anayasa’nın 24 ve 41’inci maddelere ilişkin değişiklik teklifi hazırladıklarını açıklayıp şunları kaydetmişti: “24’üncü maddede değişiklik yapılmasına karar verildi. Ona göre bir düzenleme yapılacak. Bu madde sadece başını örten kadınlarımıza değil başı açık kadınlarımızın da anayasada temel hak ve özgürlükler anlamında da şarta bağlanamayacağı ifade ediliyor. Okuyan kadınları kapsamıyor, kamu işçilerinde ve diğer alanlarda kapsam dışı kalıyor. CHP’nin teklifi sadece bir meslek icra eden kadınları kapsıyor.“

Muhalefeti karıştırdı

Erdoğan’ın 5 Ekim’de talimatını verdiği ‘başörtüsü için anayasal düzenleme’ teklifi 69 gündür Meclis’e sunulmadı ama bu teklifle muhalefet ‘birbirine girdi.’

Bu teklifin görüşüldüğü günlerde AKP’nin HDP’yi ziyaret etmesi diğer muhalefet partilerinin tepkisini çekmiş, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’se hem HDP’yi hem AKP’yi hedef alarak, şunları kaydetmişti: “İşin ilginç tarafı, HDP vekilleri de genel başkanlarını tutukladığı, belediyelerine kayyım atadığı için sabah akşam eleştirdikleri AK Parti’yle aynı masaya oturmaktan, zerre utanmadılar.”

HDP’liler, Akşener’in bu tutumunu eleştirerek, ‘millet ittifakı’nı ‘cumhur ittifakı‘yla bir tutan açıklamalar yapmıştı. Bu tartışmalar büyümüş, ‘millet ittifakı’ ve HDP arasını iyice açmıştı. Devamında HDP yetkilileri ‘millet ittifakı’na daha mesafeli ifadeler kullanmaya başlamıştı.